Yatırımcılar için yeni fırsat: Satılık konaklar
PARA GAYRİMENKUL/ AYŞEGÜL KÜÇÜKKURT ZOR Arnavut kaldırımlarında yürüdükçe kendine hayran bırakan, 1994 yılından bu yana UNESCO Dünya Mirası listesinde bulunan ve evleriyle ün salmış Safranbolu, tarihi yapısıyla yerli ve yabancı turisti kendine hayran bırakıyor. Osmanlı döneminde önemli bir ticaret merkezi olarak kullanılan ilçe, o dönemde inşa edilen konakları, çarşıları ve camileriyle günümüze kadar korunmuş. O dönemde yapılan safran üretimi nedeniyle adını buradan alan ilçe, Ankara ve İstanbul gibi büyük şehirlere de oldukça yakın. Özellikle evleriyle ün salmış olan bölgede; Yörük Köyü, Sipahioğlu Konağı, İncesu Kemeri gibi pek çok gezilecek nokta bulunuyor…
Yakın zamanda bölgede dikkatimizi çeken konulardan biri de satılık konakların fazlalığı oldu. 1.5-2 milyon liralardan 30-35 milyon liralara kadar yükselen fiyatlarıyla girişimciler için yeni bir işletme modeli olmaya örnek olan evler, restore edildikten sonra turizme kazandırılıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı nezdinde restorasyon hibesi başvurusuyla da onarılan konaklar, tarihi dokusuna zarar verilmeden işletilebiliyor. Evlerin en büyük satılma sebeplerinden biri de dededen ya da babadan kalan evleri restore etmekle uğraşmak istememeleri. Daha çok yerlilerin rağbet gösterdiği, ünlü sanatçıların da yatırım yaptığı Safranbolu bölgesini yakından inceleyerek, konak fiyatlarını ve işletme kuracak girişimciler için fırsatları kovaladık…
LÜBNANLI VE KUVEYTLİ YATIRIMCILAR VAR
Uzun yıllardır hem turizm otelcilik hem de inşaat alanında çalışmalarını sürdüren ve aile işletmesi olarak faaliyetlerine devam eden Çeşmeli Konak Garden, şu anda 300 yıllık bir Osmanlı Konağı'nın işletmesini yapıyor. Dede mesleği dülgerciliği devam ettirmek için turizm yatırımlarının yanı sıra restorasyon işlerini de yürütüyor. Firmanın şu andaki sahibi Serhat Şengün, Safranbolu bölgesinde konak alan alıcıların sadece yatırım amaçlı değil, hususi kullanım amaçlı olduğunu da söylüyor. Özellikle deprem sonrası talep diğer yıllara nazaran daha da yükselmiş. Şengün, otel işletmeciliğinin yanı sıra, restore edilecek konakları satın alıyor ve düzenledikten sonra satışa çıkarıyor. Tabii her konağın restore maliyeti, yapısına ve konumuna göre değişirken ortalama 2-3 milyon lirayı buluyor. "Ortalama konak fiyatları 20 milyon lira bandında seyrediyor. Yabancıların konaklara olan ilgisi artıyor. Lübnanlı ve Kuveytli yatırımcılara bu bölgeden birkaç tane konak sattık. Onlar da yavaş yavaş Safranbolu bölgesine girmeye başladılar. Şu anda Amerikalı bir yatırımcı ile görüşüyoruz. Burada yabancı pazarının varlığından söz edebiliriz" diyen Şengün, yabancıların genelde dönemsel oturmak için, burada olmadıklarında da işletmek için aldıklarını belirtiyor.
"ÜÇ YILDIR HİBE VERİLMİYOR"
Konakları restore etmek için geçmiş yıllarda devletten hibe desteği alınırken, son yıllarda yaşanan deprem ve pandemi etkisiyle son üç yıldır herhangi bir yardımı bulunmuyor. Şengün, kendi sermayeleri ile aldıkları konakları restore ederek sattıklarını söylüyor ve Safranbolu hakkında şunları anlatıyor:
"Yabancıların bu bölgeye gelmesini istiyoruz. Türkiye'nin alım gücü düştü o nedenle yerli alıcılar nezdinde satışlar az. Biz eğer ticarete devam edeceksek İstanbul'daki gibi yabancı alıcıyı buraya çekmek durumundayız. Restorasyon işi aynı zamanda bir sosyal sorumluluk projesidir. Ecdadın bizlere bırakmış olduğu tarihi bir yapıyı orijinalliğini koruyarak hassas bir şekilde tadil etmek, bir hayli zordur. Fakat yıkılmaya yüz tutmuş bir tarihi eseri ayağa kaldırmanın manevi hazzı bizim için çok keyif ve gurur vericidir."
"HAKAN PEKER'E KONAK SATTIK"
Safranbolu'da faaliyet gösteren diğer emlak şirketlerinden biri de Topsakal Emlak. Firmanın portföyünde şu anda beş dolaylarında satılık konak yer alıyor. Konakların fiyatları 1.5 milyon liradan başlıyor ve 10 milyon liraya kadar çıkıyor. Topsakal Emlak Firma Sahibi Ümit Topsakal, kendilerinin restorasyon işiyle uğraşmadıklarını ve kişilerin konaklarını sattıklarını söylüyor. "Safranbolu'da konak alıcıları genelde yerlilerden oluşuyor. Çok fazla yabancı ilgisi bulunmuyor" diyen Topsakal, geçen yıl sanatçı Hakan Peker'e konak sattıklarının altını çiziyor. Diğer emlakçıların da söylediği üzere bölgeye son üç yıldır devlet desteğinden hibe verilemiyor. Bu nedenle de tarihi eser olan bazı konakların restorasyonuna başlanamıyor. Topsakal, Safranbolu'ya olan desteğin daha fazla olması gerektiğine dikkat çekerken, konak alanların bir kısmının işletme diğer kısmının ise yaşamak için aldığını belirtiyor.
Safranbolu'dan bir konak sahibi olmak için nakit paranızın bulunması şart. Diğer daire satışları gibi bankaların verdiği kredi imkânı bulunmuyor. Yani alıcıların mülkü peşin almaları gerekiyor. Bölgede satışa sunulan konakların çoğu, dededen ya da babadan kalan miras. Bu nedenle sahipleri elden çıkarmak için satılığa çıkarıyorlar.
"KAYA MERKEZİ HAREKETLENDİRDİ"
Safranbolu'da faaliyet gösteren Ata Emlak yetkilisinden edindiğimiz bilgiye göre, şu anda bölgede satılık ilanı fazla bulunsa da talebin çok olmadığını anlatıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın himayesinde tarihi konaklar için restorasyon işlemleri, devlet tarafından karşılanıyor. Ancak birkaç yıldır hibe desteği alınamadığı için alıcılar restorasyon işlemlerini kendileri yapıyor. Hatta bazı özel konaklar, maddi durumu iyi olan kişilerin yaptırmasıyla Safranbolu'ya tekrar geri kazandırılmış. Son yıllarda sanatçıların da bölgeye ilgi gösterdiğini söyleyen Ata Emlak yetkilisi, Safranbolu'nun tarihi yapısı ve dokusunun özel bir yere sahip olduğunu belirtiyor. Belediyenin az da olsa çalışmaları olduğunu, ancak yeterli düzeyde olmadığının altını çizen Ata Emlak yetkilisi, bölgeye teleferik gibi projelerin yapılmasıyla dört mevsim turizm açısından faydalı olacağının altını çiziyor. İki-üç yıl önce Karabük'te açılan Karabük Keltepe Kayak Merkezi'nin de bölgeye olan katkısı oldukça fazla.
50 MİLYON LİRALIK ARAZİ SATIŞA ÇIKACAK
Ata Emlak'ın yakın zamanda satış portföyünde olacak çok değerli bir arazisi bulunuyor. Şu anda anlaşma aşamasında bulunan bölge 50 milyon liraya satışa çıkarılması bekleniyor. Arazi üzerinde iki katlı ev bulunsa da konum itibarıyla tepede kalan ve tüm Safranbolu'yu izleyecek bir alanda yer alıyor. İki dönüm ve 300 metrekarelik bir büyüklüğe sahip. Gelişime açık olan bölgenin sosyal tesis olarak da kullanılabilme ihtimal bulunuyor. Arazi, yatırımcısına bir-iki sene de kazandırabilecek bir değerde.
"7-10 ODALI BİR KONAK İKİ AİLEYİ GEÇİNDİREBİLİR"
Arif ÇAKIR / Safranbolu Arif Çakır Emlak Firma Sahibi
Safranbolu'daki satılık konakların fiyatları 2 milyon lira ile 30-35 milyon arasında değişiyor. Bahçesi ve odası fazla olanların fiyatları daha yüksek satışa sunuluyor. Restorasyonu yapılacak, önünde park problemi olan konaklar 2-2.5 milyon lira arasında seyrediyor. Bu bölgeyi eskiden Uzakdoğulular (Çin, Japonya) çok fazla tercih ederdi. Ancak pandeminin etkisiyle çok fazla rağbet göstermemeye başladılar. Bu nedenle Safranbolu'nun turizminde sıkıntı yaşandığını söyleyebilirim. Şimdi ise yeni yeni gelmeye başladılar ve biraz hareketlendi. Satılık konaklara gelecek olursak, önceki yıllarda 20-25 konak satılırken son altı aydır satışlar çok azaldı. Halen cazip fiyatta olan konaklar mevcut. Yatırım için ideal. İstanbul'da bugün 1+1'e verilecek parayla burada bir işletme kurulabilir. Örneğin dört-beş odalı bir konak işletmeniz bir ailenin geçinmesine, 7-10 odalı bir konak işletmeniz ise iki ailenin geçinmesine olanak sağlıyor. Safranbolu UNESCO korumasında olduğu için geliştirebilecek pek fazla proje bulunmuyor. Restorasyonu yapılacak olan özel konaklar için birkaç senedir hibe alınamadığı için sırada bekleniliyor. Şu anda konakları daha çok yerliler tercih ediyor.
TARİHİ KONAKLARI 'DÜLGERLER' RESTORE EDİYOR
Sayıları teker teker azalan, her biri ayrı bir sanat eseri olan o güzel ahşap evler… Bu evleri yapan ustaya dülger, yapılan işe dülgerlik, dülgercilik deniyor. Safranbolu için bu mesleğin önemi çok. Osmanlı konaklarını restore eden kişilerin yaptığı bu meslek kolu unutulmaya yüz tutsa da günümüzde bir elin parmakları kadar kalan ustalarımız bu mesleği devam ettiriyor. Şu anda Safranbolu'da korunan bin adet tarihi ev bulunuyor. Bu mesleği devam ettirmek isteyen kişiler ise genelde o bölgenin yerlileri oluyor. Dede ya da baba mesleğini devam ettiren kişiler, hem evlerin restorasyonunu üstleniyor hem de satışını yapıyor.