Hazine arazilerini kiralayıp, ağaç yetiştirin!
PARA ANKARA/ HÜLYA GENÇ SERTKAYA Hazine arazileri ile bozuk ve açıklık vasıftaki devlet ormanları "uygun bedellerle" ağaçlandırma amaçlı kiraya veriliyor. Bu çerçevede Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü (OGM), 44 ilde bozuk ve açıklık vasıftaki orman arazilerinde özel ağaçlandırma ve özel imar ihya başvurularını Eylül sonuna kadar "e-Devlet" üzerinden alacak. Bozuk ve açıklık vasıftaki devlet ormanları, 49 yıla kadar kiralanabilecek. İlk beş yıl kira bedelinin yüzde 50'si ödenecek. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü ise 15 ilde toplam 55 Hazine arazisini ağaçlandırma amaçlı 10 yıla kadar çok düşük bedelle kiraya verecek. Bu kiralamalarda da ilk beş yıl kira bedelinin yüzde 50'si ödenecek. Milli Emlak, ayrıca 12 ilde 44 hazine taşınmazını tıbbi ve aromatik bitkiler ile süs bitkileri yetiştirme amacıyla pazarlık usulüyle kiralayacak. İlk yıl tahmini kira bedeli, taşınmazın rayiç bedelinin binde biri olacak. Bu araziler, çok yıllık bitkiler için 10 yıla, tek yıllık bitkiler için ise beş yıla kadar kiralanabilecek. Milli Emlak'ın her iki kiralama ilanı için başvuru süreci 24 Eylül'de sona erecek.
Öte yandan Kentsel Dönüşüm Başkanlığı ise 53 ilde 747 muhtelif arsayı yüzde 25 peşin 24 ay vade imkanı ile 10, 11 ve 12 Eylül'de açık artırmayla satacak. Ayrıntılar haberimizde…
EYLÜL SONUNA KADAR BAŞVURULABİLECEK
Önce OGM'nin ilanına bir göz atalım. OGM, bozuk (boşluklu kapalı) ve açıklık vasıftaki devlet ormanlarında yapılacak olan özel ağaçlandırma ve özel imar ihya müracaatlarını, ilgili mevzuatı gereğince her yıl Nisan ve Eylül ayı içeresinde e-Devlet sistemi üzerinden alıyor. OGM'nin duyurusuna göre, Eylül ayı başvuru döneminde 44 ilde özel ağaçlandırma ve özel imar ihya müracaatları Eylül ayı sonuna kadar alınacak. Başvuruların alınacağı iller; Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Aksaray, Amasya, Ankara, Ardahan, Artvin, Batman, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Çankırı, Çorum, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kahramanmaraş, Karaman, Kars, Kayseri, Kırıkkale, Kırşehir, Kilis, Konya, Malatya, Mardin, Muş, Nevşehir, Niğde, Siirt, Sivas, Şanlıurfa, Şırnak, Tokat, Tunceli, Uşak, Van ve Yozgat olacak.
Edinilen bilgiye göre köy tüzel kişilikleri, belediyeler, kamu kurum ve kuruluşları, her türlü tüzel kişiliği olan; dernekler, vakıflar, sendikalar, meslek odaları, köye hizmet götürme birlikleri, kooperatifler, ticari şirketler vb., gerçek kişiler, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun 28 inci maddesine göre izin almak suretiyle vatandaşlıktan çıkarılanlar ile bunların kurmuş oldukları tüzel kişilikler bu sahalarda özel ağaçlandırma ve özel imar-ihya için başvuruda bulunabilecek.
Şunu da hatırlatalım, devlet ormanlarında 49 yıla kadar Tarım ve Orman Bakanlığı'nca, hazine arazilerinde 10 yıla kadar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nca ağaçlandırma izinleri veriliyor. Sahipli arazilerde ise özel ağaçlandırma izinlerinde süre sınırlaması olmuyor.
BADEM, ZEYTİN VE CEVİZE İLGİ BÜYÜK
OGM'den edinilen bilgiye göre 2023 yılı Nisan ve Eylül başvuru döneminde Türkiye genelinde toplam ağaçlandırma amacıyla bin 316 adet başvuru yapıldı. Geçen yıl özel ağaçlandırma için yapılan başvurular, Ağrı, Iğdır, Kırşehir, Ardahan, Kars, Hakkari, Erzurum, Çankırı, Nevşehir, Sivas, Gümüşhane, Muş, Bayburt, Amasya, Tokat, Yozgat, Bingöl, Kayseri, Kırıkkale, Tunceli, Çorum, Erzincan, Bitlis, Van, Siirt, Konya, Aksaray, Mardin, Karaman, Batman, Şırnak, Ankara, Niğde, Isparta, Afyonkarahisar, Eskişehir, Artvin ve Elazığ illerinden alındı. 2024 yılı Nisan ayı özel ağaçlandırma başvuru döneminde Türkiye genelinde toplam 379 başvuru yapıldı. Özel ağaçlandırmada en çok tercih edilen ağaç/ağaççıklar badem, ceviz, fıstıkçamı, Antepfıstığı, zeytin, kızılçam ve sedir türleri oldu.
Devlet ormanlarında uygulanan 2024 yılı özel ağaçlandırma arazi kullanım bedelleri ise oldukça uygun. Meyveli odun dışı orman ürünü veren ve hızlı gelişen türlere ait ağaç ve ağaççıklarda ilk 5 yıl dekar başına 25 lira, altıncı yıldan proje sonuna kadar dekar başına 50 lira, asli orman ürünü veren ibreliler-yapraklılarda ilk beş yıl dekar başına 10 lira, altıncı yıldan proje sonuna kadar dekar başına 28 lira olarak uygulanıyor. Bu arada özel ağaçlandırma ve özel imar ihya için yapılacak başvurularda "ilk müracaatçı" tespitinden sonra orman köylüsünden 800 lira, diğer gerçek ve tüzel kişilerden bin 600 lira alınıyor.
15 İLDE 55 TAŞINMAZ İLANA ÇIKARILDI
Milli Emlak Genel Müdürlüğü de hazine taşınmazlarını ağaçlandırma amaçlı düşük bedelle kiraya verecek. İlana göre Milli Emlak, Adıyaman, Afyonkarahisar, Artvin, Batman, Burdur, Elazığ, Isparta, Konya, Kütahya, Mardin, Niğde, Samsun, Sivas, Tokat ve Yozgat'ta toplam 3 milyon 255 bin 708 metrekare yüzölçümlü hazine taşınmazını kiralayacak. Adıyaman'ın Gölbaşı ilçesi Akçakaya Köyü'nde 25 bin 900 metrekare, Artvin'in Ardanuç ilçesi Akarsu Köyü'nde 27 bin 976 metrekare, Isparta'nın Merkez ilçesi Direkli Köyü'nde 25 bin 210 metrekare, Samsun'un Tekkeköy ilçesi Akbaşlar Mahallesi'nde 58 bin 77 metrekare hazine arazisi ilana çıkarılırken, Afyonkarahisar'ın Çobanlar, Dinar, İscehisar ve Şuhut ilçelerinde büyüklükleri 21 bin ile 75 bin metrekare arasında değişmek üzere toplam altı taşınmaz ağaçlandırma amaçlı kiralanacaklar listesinde yer alıyor. Burdur'un Yeşilova, Karamanlı, Tefenni ilçelerinde toplam sekiz, Elazığ'ın Merkez, Sivrice ve Keban ilçelerinde toplam 14, Batman'ın Merkez, Gercüş ve Kozluk ilçelerinde toplam yedi, Konya'nın Kadınhanı ilçesinde iki, Kütahya'nın Merkez ilçesinde dört, Mardin'in Midyat ilçesinde dört, Sivas'ın Akıncılar ve Şarkışla ilçelerinde toplam üç hazine arazisi ağaçlandırma amaçlı kiraya verilecek. Sivas'ın Şarkışla ilçesi Bahçealan Köyü'ndeki ağaçlandırma amaçlı kiraya verilecek Hazine arazisinin 638 bin 880 metrekare büyüklüğe sahip olduğunu hatırlatalım. Listede Niğde Merkez ilçesi Çavdarlı Köyü'nde 55 bin 333 metrekare, Tokat'ın Turhal ilçesi Bağlarpınarı Köyü'nde 67 bin 448 metrekare, Yozgat'ın Çayıralan ilçesi Yukarı Yahyasar Köyü'nde 46 bin 983 metrekare yüzölçümlü taşınmaz da yer aldı.
KİRADA İLK BEŞ YIL YÜZDE 50 İNDİRİM VAR
Ağaçlandırma amaçlı hazine taşınmazında kira bedeli, 2024 yılı için OGM'nin onaylanacak projesinde belirtilen ağaç türüne göre belirlenecek. Söz konusu fiyatlara ilk beş yıl yüzde 50 indirim uygulanacak. Bu çerçevede söz konusu hazine arazileri, ceviz, Antepfıstığı, badem gibi odun dışı (meyveli) orman ürünü veren ve hızlı gelişen türlere ait ağaç ve ağaççıklarla yapılacak ağaçlandırma projelerinde dekar başına ilk beş yıl 35 lira, altıncı yıldan proje sonuna kadar dekar başına 70 lira olacak. Sedir, göknar, akasya, meşe, dişbudak gibi asli orman ürünü veren ibreliler-yapraklılarda kira bedeli dekar başına ilk beş yıl 14 lira, altıncı yıldan proje sonuna kadar 28 lira olacak. Bu taşınmazlar için 26 Ağustos'ta başlayan başvuru süreci 24 Eylül'de sona erecek. Ağaçlandırma yapılması amacıyla ilan edilen taşınmazlarda öncelik sırası birinci grupta olacak. Birinci grup, taşınmazın bulunduğu köyün nüfusuna kayıtlı olan ve o köyde oturan, köyün nüfusuna kayıtlı olan ancak o köyde oturmayan, köyün nüfusuna kayıtlı olmamakla birlikte o köyde oturan gerçek kişilerden, ikinci grup ise tüzel kişiler, taşınmazın bulunduğu köyün nüfusuna kayıtlı olmayan ve o köyde oturmayan gerçek kişilerden oluşuyor. Aynı taşınmaz için her iki grupta da birden fazla başvuru olması halinde, taşınmazın yüzölçümünün birden fazla kişinin hak sahipliğine konu edilebilecek kadar fazlaysa, İdarece belirlenen ve krokisinde gösterilen bölümler halinde hak sahipliğine konu edilebilecek. Aksi takdirde ise; ilgili gruptaki başvurular arasında başvuru bedeli üzerinden yarıştırılacak ve en yüksek bedeli veren hak sahibi olarak belirlenecek.
Bu arada ağaçlandırma amaçlı hazine arazileri için başvuru bedeli birinci grupta 2 bin lira, ikinci grupta 20 bin lira olacak. Başvuru bedelleri başvuru sırasında yatırılacak.
TIBBİ VE AROMATİK BİTKİ ÜRETİMİ
Milli Emlak Genel Müdürlüğü, Ankara, Antalya, Artvin, Elazığ, Isparta, Kayseri, Kırıkkale, Malatya, Mardin, Mersin, Niğde ve Samsun illerinde toplam 1 milyon 215 bin 160 metrekare yüzölçümlü 44 hazine taşınmazını tıbbi ve aromatik bitkiler ile süs bitkileri yetiştirme amacıyla pazarlık usulüyle kiralayacak. Bu taşınmazlarda, ilaç ve kozmetik sektöründe yoğun olarak kullanılan lavanta, gül, adaçayı, kekik ve çörek otu başta olmak üzere 139 çeşit tıbbi ve aromatik bitki ile süs bitkilerinin yetiştirilmesi söz konusu olacak. Söz konusu hazine arazilerini kiralamak için 26 Ağustos'ta başlayan başvuru süreci 24 Eylül'de sona erecek. İdarece ilan edilen hazine taşınmazı üzerinde tıbbi ve aromatik bitkiler ile süs bitkileri yetiştirmek isteyen gerçek veya tüzel kişilerin, doldurdukları başvuru formu ve ekleriyle birlikte, ilan süresi içerisinde ilgili İdareye (Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü Emlak-Milli Emlak Müdürlüğü/İlçe Milli Emlak Müdürlüğü/Milli Emlak Şefliği) başvurmaları gerekecek. İlk yıl tahmini kira bedeli, taşınmazın rayiç bedelinin binde biri olacak. Hazine taşınmazları, çok yıllık bitkiler için on yıla, tek yıllık bitkiler için ise beş yıla kadar kiraya verilebilecek.
Özel ağaçlandırmaya "hibe" destek
Özel ağaçlandırma ve özel imar-ihya projelerinde hibe destek veriliyor. OGM'den edinilen bilgiye göre gerçek veya tüzel kişilere onaylı uygulama projesine göre bozuk orman alanlarında, orman içi açıklıklarda, Hazine arazilerinde, devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan arazilerde ve sahipli arazilerde asli tür ve/veya odun dışı orman ürünü veren ağaç ve ağaççık türleri ile yapacakları özel ağaçlandırma, özel imar-ihya ve özel orman fidanlık çalışmaları için hibeye esas yatırım giderleri cetveli tutarının yüzde 25'i kadar hibe verilebiliyor. Orman köyü nüfusuna kayıtlı olan ve o köyde ikamet eden gerçek kişilere onaylı uygulama projesine göre bozuk orman alanlarında, orman içi açıklıklarda, Hazine arazilerinde, devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan arazilerde ve sahipli arazilerde odun dışı orman ürünü veren ağaç ve ağaççık türleri ile 3 hektara kadar yapacakları özel ağaçlandırma ve özel imar-ihya çalışmaları için bir defaya mahsus olmak üzere hibeye esas yatırım giderleri cetveli tutarının yüzde 65'i kadar hibe destek sağlanıyor.
53 ilde 747 arsa açık artırmayla satılacak
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Kentsel Dönüşüm Başkanlığı, 10-11 ve 12 Eylül'de 53 ilde 747 muhtelif arsayı açık artırmayla satışa çıkardı. Çeşitli büyüklüklerde olan bu arsalar, yüzde 25 peşinat ile 24 ay vade imkanıyla satılacak. Peşin ödemelerde yüzde 20 indirim fırsatı sunulacak. Satışı yapılan taşınmazların Katma Değer Vergisi (KDV) yüzde 10 olacak. Ankara, Adıyaman, Ağrı, Amasya, Ardahan, Balıkesir, Batman, Bilecik, Bolu, Bursa, Denizli, Düzce, Edirne, Elazığ, Erzurum, Eskişehir, Iğdır, Kahramanmaraş, Kars, Kastamonu, Kırıkkale, Kırşehir, Kocaeli, Konya, Kütahya, Niğde, Sakarya, Şanlıurfa, Şırnak, Tekirdağ, Tokat, Trabzon, Uşak, Yalova ve Yozgat'taki toplam 239 arsa 10 Eylül'de, Aksaray, Diyarbakır, Adana, Afyonkarahisar, Antalya, Aydın, Bitlis, Gaziantep, İzmir, Kayseri, Kırklareli, Malatya, Muğla ve Van'daki toplam 238 arsa 11 Eylül'de, İstanbul, Mardin, Mersin ve Samsun'daki toplam 270 taşınmaz 12 Eylül'de saat 10.30'da açık artırmaya çıkarılacak. Emlak Yönetim tarafından düzenlenen açık artırma organizasyonlarına TOKİ İstanbul Hizmet Binası ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın konferans salonlarından veya internet üzerinden katılım sağlanabilecek. İhalelere katılmak için TC vatandaşı olunması, ilgilenilen taşınmaza yönelik teminat yatırılması gerecek. Katılım teminatı tutarı satışa çıkarılan taşınmazlara yönelik belirlenen muhammen bedele göre 4 bin 500 lira ile 50 milyon lira arasında değişecek. Açık artırmada verilen en yüksek teklifler. Teklif sahiplerinin yüzde 2+KDV tutarındaki hizmet bedelini (Emlak Yönetime) yatırmaları halinde Başkanlık onayına sunulacak. İlana çıkarılan bu taşınmazlara birkaç örnek verelim. Mersin Erdemli Tırtar'da 49 bin 941 metrekare yüzölçümlü arsa otel alanı olarak 399.5 milyon lira muhammen bedelle, Mersin Silifke Burunucu'nda 44 bin 804 metrekare yüzölçümlü taşınmaz konut alanı, belediye hizmet alanı, park+yol alanı olarak 132.4 milyon lira muhammen bedelle satışa çıkarıldı. İlan edilen değerli taşınmazlardan bir diğeri de İstanbul Tuzla Tepeören'de özel eğitim tesis alanı olarak değerlendirilebilecek 25 bin 236 metrekare yüzölçümlü arsa. Muhammen bedeli 264 milyon lira. İstanbul Kadıköy Merdivenköy'de 6 bin 488.93 metrekare yüzölçümlü arsa özel sosyal kültürel tesis alanı olarak 292 milyon lira muhammen bedelle ilan edildi. İstanbul Çatalca Ferhatpaşa'da 40 bin 408 metrekare arsa konut alanı olarak 232 milyon 350 bin lira muhammen bedelle ilana çıkarıldı.