ESİN ÇETİNEL / Hem döviz cinsi yatırım yapayım hem de sabit bir gelir elde edeyim diyorsanız, bugünlerde sizin için en ideal yatırım aracı eurobond'lar. Dileyene euro, dileyene dolar cinsi yatırım şansı sunan eurobondl'arda vadesinden önce alım satım imkanı da var. Ancak hemen söyleyelim eurobond'lara yatırım yapmayı düşünüyorsanız ilk şart nitelikli yatırımcı olmanız. Yani Sermaye Piyasası Kurulu'nun belirlediği standarda göre en az 1 milyon TL tutarında Türk ve veya yabancı para ve sermaye piyasası aracına sahip olmanız gerekiyor. Bu şartı yerine getiren gerçek veya tüzel kişiler bugün kurum/şirket veya devletler tarafından yurtdışında yabancı para cinsinden ihraç edilen, orta-uzun vadeli ve kuponlu bu borçlanma senetlerini satın alabiliyor. Türkiye'de de gerek Türkiye Cumhuriyeti Hazine'si, gerek şirketler, gerekse bankaların çıkarttığı çok sayıda farklı vadede dolar veya euro cinsi eurobond bulunuyor. Bu fonları aracı kurumunuz veya bankanız kanalıyla satın alabiliyorsunuz.

FARKLI ÖZELLİKLERİ VAR

Eurobond'lar için ilk söyleyeceğimiz şey, klasik yatırım araçlarına göre çok sayıda farklı özelliğinin olmasıdır. Örneğin eurobond'lar yatırımcılarına kupon faiz oranı üzerinden dönemsel ödeme ve vadeye kadar elde tutulması hâlinde ise sabit getiri imkanı sunuyor. Anapara ve kupon ödemeleri ihraç edilen eurobond'un döviz cinsi ile aynı döviz cinsi üzerinden yapılıyor. İkincil piyasada alınıp satılabildiği için de nakde dönme imkanı sağlıyor. Ancak hemen uyaralım; şayet vadeden önce ikincil piyasada satış yapacaksanız, işleminiz piyasada o an geçerli olan fiyatlardan gerçekleşeceği için alım/satım kazancı ya da zararı oluşabilir. Bugün eurobond'lar genelde altı ayda ile yılda bir kez olmak üzere kupon ödemesi yapıyor.

KÜÇÜK YATIRIMCI NE YAPACAK?

Peki, nitelikli yatırımcı değilseniz ne yapacaksınız? Bu yüksek getiri imkanını kaçıracak mısınız? İşte, o zaman sizin için en ideali eurobond fonları. Bugün Türkiye'de çok sayıda portföy yönetim şirketi eurobond fonu yönetiyor. Bu fonları TEFAS üzerinden aracı kurumunuz kanalıyla rahatça alıp satabiliyorsunuz. Bu sayede hem eurobond'ların yüksek getirisine ortak oluyorsunuz hem de daha düşük tutarlı ve dilediğiniz zaman alım satım yapabiliyorsunuz. Unutmayın, yalnızca nitelikli yatırımcıların yatırım yapabildiği serbest fonlar dışında kalan tüm yatırım fonlarına hemen herkes dilediği oranda yatırım yapabiliyor.

GETİRİLERİ DİKKAT ÇEKİYOR

Yılbaşından bu güne fonların genel getirisine baktığımızda ise portföyünde altın bulunan fonlardan sonra en yüksek getirinin eurobond fonlarda olduğunu görüyoruz. Çoğu eurobond fonu tablomuzda da gördüğünüz gibi yılbaşından bu yana yüzde 10'un üzerinde net getiri sağlamış durumda. Hatta bazı fonlar yüzde 20 getirileri zorluyor.

Son bir bilgi daha verelim; SPK mevzuatına göre bir fonun eurobond fon olması için mutlaka portföyünün minimum yüzde 80'inin yurtdışında ihraç edilen döviz cinsi eurobond'dan oluşması gerekiyor. Üstelik kurumlar piyasanın şartına göre zaman zaman bu oranı yüzde 100'e kadar da çıkartıyorlar. Yani bu sayede doğrudan satın alamadığınız eurobond'lara fonlar sayesinde ulaşabiliyorsunuz.

YAPI KREDİ PORTFÖY

"CİDDİ POTANSİYEL TAŞIYOR"

Yapı Kredi Portföy'ün yönettiği eurobond fonları, ağırlıklı TC Hazinesi'nin yurtdışında ihraç ettiği Türk Eurobond'ları ve özel sektör eurobond'larına yatırım yapıyor. TL fiyat açıklayan eurobond fonu TEFAS'ta işlem görüyor ve tüm bankalar, aracı kurumlar vasıtasıyla alım satımı yapılabiliyor. Aktif olarak yönetilen bu fonların şu anda portföyünün yaklaşık yüzde 65'inin TC Hazinesi'nin, yüzde 25'inin ise özel sektör eurobond'larından oluştuğu bilgisi paylaşan Yapı Kredi Portföy, fonlara ilişkin şu bilgiyi paylaşıyor;

"Fonlarımızın tamamı dolar cinsi eurobond'lardan oluşturuyor. TL olarak alınıp satılabilen eurobond fonumuzun yanı sıra dolar olarak alınıp satılabilen fonlarımız da var. Ayrıca hem dolar hem Türk Lirası olarak alınabilen süreli eurobond fonlarımız da bulunuyor. Yatırımcılar, süreli fonlarımızı halka arz dönemi süresince alabiliyor sonrasında ise fonlar alıma kapatılıyor."

Yapı Kredi Portföy, eurobond'ların orta ve uzun vadeli bir yatırım aracı olduğuna dikkat çekip fon satın alan yatırımcılarına da en az bir yıllık vadeyi düşünmelerini öneriyor. Kurumun TEFAS'ta işlem gören ve TL ile fiyat değerlemesi olan eurobond fonunda işlem yapmak isteyenler için herhangi bir alt limit uygulaması yok. Dolar bazında işlem gören ve hem dolar hem TL alınıp satılan süreli eurobond fonlarında ise limit uygulanıyor. Bu fonların çoğunlukla serbest fon olduğu için sadece nitelikli yatırımcıların yatırım yapabildiğini hatırlatan kurum, şu bilgiyi paylaşıyor:

"Yatırımlarını döviz cinsi ya da dövize dayalı enstrümanlarda değerlendirmek isteyenler için eurobond fonları mevduata alternatif olarak düşünülebilir. Bunun yanı sıra fonlar stopaj ile kaynağında vergi kesintisi sebebiyle de cazip yatırım enstrümanları olarak değerlendirilebilir. Verim eğrisinin özellikle 10 yıl ve daha uzun vadeli kısmına bakıldığında Türkiye eurobond'larının ciddi potansiyel taşıdığını düşünüyoruz. Son dönemde yaşanan pandemi nedeniyle yabancı yatırımcı ilgisi azalmış görünse de, global likidite koşullarındaki rahatlama, bir şekilde bu ilginin geri gelmesine yardımcı olacaktır. Bu yüzden getiri seviyelerinin çok cazip olduğunu düşünüyoruz. Bugün eurobond faizlerinin geldiği seviyeler nedeniyle orta-uzun vadeli eurobond fonlarına yatırımın mantıklı olduğu görüşündeyiz. Portföylerde en az yüzde 25 oranında eurobond fonu bulundurmaları faydalı olacaktır."

Yapı Kredi Portföy, yatırımcılara doğrudan eurobond alım işlemi yapmıyor. Buna karşın yatırımcıların Yapı Kredi'de bulunan hesapları üzerinden portföy yönetmenleri ile görüşerek eurobond alım satım işlemi yapabileceği belirtiliyor.

TSKB

"10 KATI TALEP GELDİ"

2020'nin ilk eurobond ihracını TSKB gerçekleştirdi. Kurumun toplam 400 milyon dolarlık eurobond ihracına dünyanın her yerinden ihracın 10 katından fazla talep geldi. Beş yıl vadeli ve sabit faizli ihraç edilen eurobond'un yatırımcılardan gelen bu yoğun talep nedeniyle maliyeti 50 bps üzerinde iyileşme gösterdi. Eurobond ihracının Ocak ayında yapıldığını hatırlatan TSKB Finansal Kurumlar ve Yatırımcı İlişkileri Müdürü Ayşe Nazlıca, "İhracımız yüzde 6.125 getiriyle gerçekleştirildi. Satılan eurobond'ları ie yüzde 33 ABD, yüzde 32 Kıta Avrupası, yüzde 28 Birleşik Krallık ve yüzde 7 Asya ve Ortadoğulu yatırımcılar satın aldı" dedi.

İhracın, mevzuat gereği, yurtdışı nitelikli yatırımcılara hitaben yapıldığını da hatırlatan Nazlıca, ancak yurtiçi bireysel yatırımcıların Türkiye'deki aracı kurumlar üzerinden ikincil piyasadan alım satım yapabileceği bilgisi paylaştı.

YATIRIM FİNANSMAN

"RİSKİ GÖRECE DÜŞÜK"

Yatırım Finansman Hazine ve Portföy Aracılığı Müdürü Ali Yavuz Özçiçek, eurobond'ların risk iştahı düşük olan ve uzun vadeli yatırım yapmak isteyen yatırımcılar için uygun olduğu görüşünde. Eurobond'ların genellikle ABD Doları ve euro üzerinden ihraç edildiğini hatırlatan Özçiçek, "Eurobond'lar, birikimlerini döviz cinsi yatırım araçlarında değerlendirmeyi tercih eden, risk iştahı görece olarak daha düşük olan, uzun vadeli yatırım yapmayı amaçlayan ve düzenli nakit akışı almak isteyen yatırımcılara uygun bir enstrüman" diyor. Eurobond fonlarının yatırımcılara çok sayıda avantajı bulunduğunu da ifade eden Özçiçek, avantajları şöyle özetliyor:

"Eurobond'lardan elde edilen faiz gelirleri ve alım satım kazançları stopaja tabi değil. Ancak beyan edilmesi gerekiyor. Eurobond fonlarından elde edilen gelirler ise stopaja tabi. Bu sayede eurobond fonları vergi mevzuatına aşina olmayan yatırımcılara vergilendirme konusunda ciddi kolaylık sağlıyor. Ayrıca portföy yönetim şirketleri tarafından yönetiliyor. Bu sayede yatırımcılar profesyonel yönetim hizmeti almış oluyor. Fonların alım/satımının rahatça yapılabilmesi nedeniyle de özellikle küçük yatırımcılar için eurobond'lara göre alım/satımları çok daha kolay."

Nasıl vergilendiriliyor?

Vergi uygulaması bakımından eurobond'lar devlet tahvili ve Hazine bonosu gibi değerlendiriliyor. Stopajı yüzde 0 olan eurobond'larda anapara üzerinden hesaplanan kur farkları da vergiye tabii değil. Elde edilen eurobond faiz gelirleri ise tıpkı beyana ve tevkifata tabii diğer menkul ve gayrimenkul sermaye iratları gibi 40 bin TL'lik sınırı aşıyorsa yıllık beyanname ile beyan ediliyor.

Eurobond'ların, döviz cinsinden ihraç edilmeleri nedeniyle itfaları sırasında oluşan değer artışları irat sayılmıyor ve elde edilen gelirlere indirim oranı uygulanmıyor. Yabancılar ise eurobond'lardan elde edilen faiz gelirleri tutarı ne olursa olsun beyan etmiyor ve dolayısıyla vergi ödemesi de yapmıyor.