PARA ARAŞTIRMA/ ÖZGE ÖZ Patili dostlarımızın da modası var artık. Üstelik sadece kıyafet değil çeşitli aksesuarlar da bu sektöre yön verir oldu. Hayvan dostlarımız için üretilen yelek, tişört, kazak gibi tekstil ürünlerinin satışı, her geçen gün artıyor. Avrupa'daki kadar olmasa da Türkiye'de her geçen gün sahiplenilen evcil hayvan sayısı artıyor. Ocak 2023 verilerine göre kimliklendirilen ev hayvanı sayısı 1.4 milyonu aştı. Kimliklendirilmeyen evcil hayvanlarla birlikte bu sayının fazla olduğunu söyleyebiliriz. Yani evcil hayvan sayısı her geçen gün artıyor. Patili dostların sağlığı ve konforu için de ayrılan bütçeler her geçen gün yükseliyor. Evcil hayvan tekstilinin özellikle koruyucu yönüyle giderek daha fazla ilgi çekiyor ve bu nedenle hayvanseverler tarafından dikkat çekiyor. Küresel evcil hayvan ürün, malzeme ve aksesuar sektöründe son beş yılda yüzde 150'lik büyüme kaydedilirken, Türkiye'nin bu alandaki performansı dikkat çekiyor. 2023 yılına kadar ihracatta 400 milyon dolara ulaşmayı hedefleyen Türkiye, sektörel yatırımlarını artırarak bu alanda global pazardan daha büyük bir pay almayı planlıyor. 250 milyar dolarlık sektör, Türkiye'de de 1 milyar dolarlık bir pazara ulaşırken, şirketler global pazardan daha fazla pay almak için ihracata yöneliyor.
Başka bir araştırmaya göre ise Türkiye'de 1,9 milyar dolar olan evcil hayvan ürünleri pazarında 2028'e kadar 2 milyar dolarlık ek ihracat fırsatı öngörülüyor. Evcil dostların yaşam kalitesini artırmak için özel olarak formüle edilmiş gıda takviyeleri sunan Bonafel'in Kurucusu Uğur Peker, dört yıl içinde Türkiye'deki evcil hayvan ürünleri pazarının globale oranla üç kat daha hızlı büyüyeceğini ifade ediyor.
VAKKO VE BEYMEN İLE İŞ BİRLİĞİ
2020 yılında kurulan Mons Bons, hem evcil hayvanlar için hem de evcil hayvan sahipleri için kıyafet ve aksesuar üretiyor. Markanın kurucusu Ceren Yılmaz, pet sektörü çok geliştiğini söylüyor. Yılmaz, "Pandemiyle beraber geliştiğini düşünüyorum. Bu sektörün ne kadar açık olduğunu gören bir sürü var kişi var, onlar da girişim için çalışıyorlar. Çok büyük markalar biliniyor ama girişimler bilinmiyor. Özellikle son yıllarda çıkan çok marka oldu. Vakko ve Beymen ile iş birliği yaptık. Beymen'e giren ilk pet markası olduk" diyor. Berlin'de bir mağaza açmayı düşündüğünü belirten Yılmaz, "Türkiye'de de bir showroom açmayı düşünüyorum. Şu anda online satış yapıyorum" diyor. İlgiden memnun olduğunu belirten Yılmaz, son olarak "Gerçekten emek ve tutku isteyen bir sektör, bence özellikle aksesuar kısmı. Zaten bir annenin çocuğuna gösterdiği ilgiyle bir insanın hayvanına gösterdiği ilgi neredeyse aynı. O yüzden talep var" diyor.
"SEKTÖRÜN ÖNÜ AÇIK, YATIRIM YAPILABİLİR"
Lino kedi köpek tasması, yatakları yapıyor. Yaklaşık 40 senedir kadın çantaları yapan firma, 25 yıldır da pet sektöründe faaliyet gösteriyor. Lino'nun sahibi Volkan Ocak, genel anlamda işlerin iyi gittiğini söylüyor. Ocak, "Pandemiden sonra sektörümüz büyüdü. Yine pandemiden önce pet shop'lara ve veterinerlere ürün veriyorduk. Yine buralara da ürün veriyoruz ama pandemiden sonra yurtdışı ağırlıklı çalışmaya başladık. Türkiye'de de pazar çok büyüdü. Bunun nedenini de pandemiye bağlıyorum" diyor. İnsanların bu süreçte yalnızlık çekmeye başladığını belirten Ocak, bu nedenle evcil hayvan sayısının da attığını belirtiyor. Ocak, "Sektörün geleceğini çok iyi görüyorum. Bence önü açık. Bu alana yatırım yapmak isteyenler yatırım yapabilir, ama büyük devlerin de yakın zamanda bu alana gireceğini düşünüyorum. Çünkü bu alanı takip ediyorlar. Pandemide e-ticaret raporlarına göre en çok tercih edilen birinci elektronik ikincisi pet sektörüydü. Bu da sektörün zaten gelecek vaad ettiğini gösteriyor" diyor. İhracat yaptıklarını da söyleyen Ocak, "Litvanya, Rusya, ABD, Kenya gibi ülkelere ürünlerimizi gönderiyoruz. Her ülkenin tercihi ve istekleri farklı oluyor ürün anlamında. Mesela Kazakistan mavi renk ürün istemiyor. Almanya mat renkleri tercih ediyor. Rusya sadece deri ürünleri tercih ediyor. Bu da bizim çeşitliliğimizi artırıyor" şeklinde bilgi veriyor. Ocak son olarak, 2023'te en çok göğüs tasması sattıklarını belirtiyor.
"GÜNDE 15 BİN ÇANTA SATTIĞIMIZ OLDU"
Kedi, köpek ve kuş taşıma çantaları yapan Petcigo, dört senedir bu alanda faaliyet gösteriyor. Firmanın ortaklarından Eyüp Aydın, sadece taşıma çantası değil, aynı zamanda, kedi salıncakları, tasma, yatağı gibi aksesuara dair her şeyi yaptıklarını söylüyor. Aydın, "Talep gayet iyi güzel gidiyor. Yabancı müşterilerimiz de var. Yurtiçinde de satışlarımız gayet iyi. Niş bir ürün, ama iç piyasada sabit müşterilerimiz var. Hem Türkiye'de hem de dünyada artan bir evcil hayvan sevgisi var. Bununla ilgili olduğunu düşünüyorum çünkü sürekli bir artış trendi gözlemliyoruz" diyor. Üretici olduklarını ve Kocaeli'nde faaliyet gösterdiklerini belirten Aydın, "Özellikle taşıma çantalarımız çok popüler. Günde 15 bin çanta sattığımız oldu. Toptan satıyoruz. Fiyatı 200-300 lira arasında değişiyor. Kumaş çeşitlerine göre fiyatlar da değişiklik gösteriyor. En çok tercih edilen model, sırt çantası şeklinde olanı" diyor. Son olarak, pet sektörünün geleceğinin çok parlak olduğunu söyleyen Aydın, "İnsanların hayvanlara olan sevgisi giderek artacak. Bu da bizim gibi firmaların satışlarının artması demek. Pandemi, sektörü olumlu etkiledi. Pet sektöründeki bu trendin artacağını düşünüyorum" diyor.
"Türk Hava Yolları ile çalıştık"
Zeynep BİRİNCİ / Zene Exclusive Kurucusu
Zene Exclusice olarak evcil hayvanlar için evcil hayvan oyuncakları, aksesuarları, kedi köpek matları üretiyoruz. Bir buçuk yıl önce başladım bu işe. Benim başlama aslında ilk amacım kadınlara istihdam sağlamaktı. Normalde benim bir sanat atölyem var. Orada workshoplar yapıyorum el işlerine yönelik. Sonra pet ürünleri yapma fikri aklıma geldi. Bu şekilde başlamış oldum. Tasarımlar bana ait. Atölyemde dikiş hocası, örgü hocası gibi 24 hoca var. Ne yapabiliriz diye düşünüyordum, pazardakinden farklı daha klas ürünler yapmak istedim. Hayvanların doğal ortamlarına yönelik ürünler yapmamaya çalışıyorum. Bornoz, battaniye, uyku matları, gövde tasması var. Beylikdüzü'nde atölyem var, içerisinde de showroom var. Ürünleri, web sayfası ve e-ticaret yoluyla satıyorum. Türk Hava Yolları (THY) ile çalıştık. THY için evcil hayvan oyuncakları, aksesuarları, kedi köpek matları üretiyoruz. Onlar da business class'ta uçan yabancı yolculara özel hediye olarak evlerine kargolanıyor. Şimdi de uçaktaki promosyon ürünlerle ilgili çalışmamız var. THY, pet shop kategorisine ilk defa bizle giriş yaptı. Yakın zamanda da Shop and Miles ile ürünler satılmaya başlanacak.
"Sektör pandemide yüzde 50 büyüdü"
Selçuk ÇETİN / Ulusal Fuarcılık Genel Müdürü
Türkiye'deki evcil hayvan ürünleri sektörü, globalde ilk beşe girmeye aday. Sektör son yıllarda ciddi bir büyüme ivmesi kazandı; yıllık büyüme oranı yüzde 15'ken pandemiyle bu oran yüzde 50'yi buldu. Geçmişte ithal ürünlere bağımlı olan pazarımızda şimdi yerli ürünler ve hizmetler hakim. Pandemi döneminde, insanlar evcil hayvanlarıyla daha çok vakit geçirmeye başladı ve bu durum, evcil hayvan ürünleri pazarının büyümesine önemli bir katkı sağladı. Türkiye, neredeyse tamamı yabancı markalı ithal ürünlere bağımlı olan pazarında, yerli ürün ve hizmetlerin hakimiyetini kurarak yurtdışında da söz sahibi olmaya başladı. 600 civarında firmanın faaliyet gösterdiği sektör, 70 ülkeye mama ve 65 ülkeye kedi kumu ihraç ediyor. Türk evcil hayvan ürünleri sektörü, her geçen gün teknoloji ve tesis yatırımlarını artırarak gelişmeye devam ediyor. Türk firmaları, globalde ciddi bir güven oluşturdu ve dünya devleri artık Türk firmalarına yatırım yapmaya başladı. 250 milyon dolar olan ihracatını yeni pazar arayışı ile 2023'te 400 milyon dolara çıkarmayı hedefliyor. Bununla birlikte PETZOO Eurasia Fuarı, Türk evcil hayvan ürünleri sektörünün büyümesine katkıda bulunmayı ve yeni iş birlikleri kurmayı hedefliyor. 2021 yılında 54 ülkeden ziyaretçi ağırlamıştık. Bu yılki global tanıtım çalışmalarımız neticesinde 80'nin üzerinde ülkeden ziyaretçiler bekliyoruz.
